Vải không dệt là gì?

Vải không dệt xuất hiện khắp nơi trong cuộc sống từ khẩu trang y tế, túi xách thân thiện môi trường đến vật liệu xây dựng. Vậy vải không dệt là gì, có những loại nào và ứng dụng ra sao? Hãy cùng Inkhautrang.vn tìm hiểu chi tiết về chất liệu đặc biệt này qua bài viết dưới đây nhé.

Vải không dệt là gì?

Vải không dệt (non-woven fabric) là loại vải có tên gọi xuất phát từ quy trình sản xuất độc đáo. Khác với phương pháp dệt kim hay dệt thoi thông thường, vải không dệt được tạo ra bằng cách tổng hợp các hạt polypropylene (nhựa tổng hợp) cùng một số thành phần khác.

Quy trình sản xuất diễn ra bằng cách liên kết các hạt nhựa với nhau nhờ chất kết dính hoặc nung chảy bằng nhiệt cơ khí từ máy móc hiện đại. Sau đó trải qua công đoạn kéo sợi và kết hợp lại tạo thành những tấm vải xốp, mỏng nhẹ nhưng có độ bền cao.

Nguyên liệu sản xuất vải không dệt bao gồm cả vải tái chế, được trộn theo tỷ lệ phần trăm dựa trên tính toán khoa học. Nhờ đó, một số loại vải không dệt có thể tái chế sau khi sử dụng, giúp thân thiện với môi trường và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực.

Nguồn gốc vải không dệt

Vải không dệt được cho là có nguồn gốc từ câu chuyện của những người lữ hành phải di chuyển nhiều ngày liền trên sa mạc. Để hạn chế tổn thương cho bàn chân, họ lót các búi len vào bên trong dép. Dưới tác động của sức nặng cơ thể, cùng với độ ẩm và nhiệt độ môi trường, các sợi len dần liên kết và quấn chặt vào nhau, tạo thành một lớp vật liệu mềm và xốp.

Tại châu Âu vào thế kỷ XIX, kỹ sư Garnett đã nhận ra tiềm năng ứng dụng của xơ sợi trong lĩnh vực dệt may, đồng thời chú ý đến lượng lớn chất xơ bị lãng phí ở Anh vào thời điểm đó. Từ phát hiện này, ông tiến hành nghiên cứu và chế tạo thiết bị cắt xơ thành sợi để sử dụng làm ruột gối. Về sau, vải không dệt chính thức ra đời thông qua phương pháp liên kết các sợi bằng chất kết dính.

Ưu & nhược điểm của vải không dệt

Để đánh giá đúng chất liệu vải không dệt, cần xem xét cả hai mặt ưu và nhược.

Ưu điểm:

• Có độ bền cao, chịu lực tốt. Túi vải không dệt có thể chứa đến 10kg, phù hợp đi làm, mua sắm, cắm trại;
• Tự phân hủy trong 7 năm (60% trọng lượng phân hủy trong 2 năm đầu, phần còn lại tiêu biến dần trong 5-7 năm);
• Giá thành sản phẩm thấp nhưng chất lượng không kém cạnh các chất liệu khác;
• Hạt Polypropylene tạo màu trực tiếp, không cần nhuộm, màu bền lâu dài;
• Bề mặt cho phép in ấn dễ dàng, hình ảnh hiển thị rõ nét.

Nhược điểm:

• Do khả năng thấm hút và tự phân hủy tốt nên không thể bảo quản lâu dài;
• Tiếp xúc với nước sẽ giảm độ bền và dễ biến chất.

Các loại vải không dệt phổ biến

Hiện nay, vải không dệt có nhiều loại phổ biến, mỗi loại được sản xuất theo công nghệ khác nhau và phục vụ cho những mục đích sử dụng riêng biệt:

Vải không dệt Spunlace

Được làm từ miếng polyme, sử dụng khí học hoặc cơ học để giúp các xơ ngắn hình thành mạng lưới sợi to. Sau đó kéo sợi, đâm kim, cán mỏng và hình thành vải. Loại này thường dùng trong y tế (khẩu trang, vải y tế) và sinh hoạt (giấy vệ sinh, khăn ướt, vải lọc).

Vải không dệt PP

Được sản xuất từ nhựa polypropylene nhiệt dẻo (Polyme polypropylene). Ngoài làm vải không dệt, loại nhựa này còn dùng kéo thành sợi cho dệt thoi và dệt trơn. Ứng dụng phổ biến trong sản xuất bao bì, hàng tiêu dùng và đặc biệt là nguyên liệu chính tạo nên khẩu trang y tế.

Vải không dệt xăm kim

Còn gọi là needle punched nonwoven fabric, được sản xuất qua nhiều bước phức tạp bằng máy móc tiên tiến. Loại này có nhiều dạng như cuộn, tấm lớn và cắt khổ. Được ứng dụng làm vải lót thảm, lót giày dép, sofa và đồ nội thất xe ô tô. Nguyên liệu chính là nhựa polyester nên mang đặc tính nổi bật của loại nhựa này.

Vải không dệt SMS

Tên gọi đến từ 3 thành phần cấu tạo: Spunbond, Meltblown và Spunbond nonwovens. Được hình thành từ hợp chất spunbond và phun tan chảy. Đặc tính nổi bật: Mềm mại, độ bền chiều dọc và ngang tốt, thoáng khí, hiệu suất lọc cao, tính kháng khuẩn tốt. Ứng dụng nhiều trong y tế như áo choàng phẫu thuật, quần áo rửa tay, quần áo bảo hộ.

Quy trình 4 bước sản xuất vải không dệt

Quy trình tạo ra tấm vải không dệt đạt tiêu chuẩn khá đơn giản với nguyên liệu chính gồm xơ công nghiệp giấy, xơ công nghiệp dệt và filament:

• Bước 1 – Tạo màng vải: Sử dụng phương pháp ướt hoặc khí, máy chải tạo màng cùng các phương pháp SB, MB hoặc kéo màng với tốc độ cao để tạo màng vải không dệt;
• Bước 2 – Xếp màng xơ: Sau khi tạo màng, các sợi tổng hợp được xếp theo lớp ngang và kéo dãn bằng máy. Màng xơ hình thành khi lớp sợi được trộn và uốn lại với nhau;
• Bước 3 – Liên kết màng xơ: Sử dụng một trong các phương pháp như xuyên kim, hóa học, làm rối thủy lực, sóng siêu âm, kết dính nhiệt và cán lá để liên kết màng xơ. Tùy mục đích sử dụng mà chọn phương pháp phù hợp;
• Bước 4 – Xử lý hoàn tất: Vải được tráng phủ và đốt lên bề mặt, sau đó in và dát mỏng theo yêu cầu riêng của khách hàng.

Ứng dụng đa dạng của vải không dệt

Nhờ những đặc tính ưu việt, vải không dệt có mặt trong nhiều lĩnh vực như:

• Trong nông nghiệp: Ngăn chặn côn trùng, bảo vệ cây trồng khỏi sâu bệnh, giữ độ ấm cho hạt mầm phát triển;
• Trong y tế: May áo phẫu thuật, bộ đồ cách ly, đặc biệt là khẩu trang y tế hàng ngày. Đáp ứng yêu cầu an toàn cao và dễ phân hủy;
• Trong may mặc: Làm túi vải quảng bá thương hiệu, miếng lót quần áo, giày, trang phục biểu diễn, tã em bé, băng vệ sinh;
• Trong bảo hộ lao động: Làm quần áo, giày, mặt nạ chống bụi, găng tay bảo hộ, đảm bảo sức khỏe người công nhân;
• Trong hàng không: Đồ nội thất trên máy bay, đồ dùng một lần phục vụ hành khách nhờ trọng lượng nhẹ, tiện lợi.

5 mẹo bảo quản vải không dệt bền bỉ

Để vải không dệt giữ được độ bền và hình thức sử dụng lâu dài, cần lưu ý một số mẹo bảo quản trong quá trình sử dụng và vệ sinh:

• Tránh ánh nắng: Do làm bằng nhựa tổng hợp nên không nên tiếp xúc với ánh nắng quá lâu, ảnh hưởng chất lượng vải;
• Hạn chế xếp gấp: Cần giữ form khi sử dụng, không xếp gấp quá nhiều sẽ làm giảm giá trị và ảnh hưởng màu sắc;
• Giặt thường xuyên: Cần giặt để tránh bám bẩn nhưng lưu ý không dùng bàn chải chà xát quá mạnh gây mòn và sờn vải;
• Không dùng thuốc tẩy: Sẽ làm phai màu và làm mỏng vải, ảnh hưởng độ bền;
• Giặt nhẹ nhàng: Không chà xát quá mạnh khi làm sạch để giữ cấu trúc vải.

>> XEM THÊM:

• Vải Nylon Là Gì? Ưu Nhược Điểm, Phân Loại & Ứng Dụng
• Vải Cotton Là Gì? Cách Nhận Biết Và Ứng Dụng Đa Dạng
• Vải Polyester Là Gì? Một Số Điều Cần Biết Về Chất Liệu Này

Việc hiểu rõ vải không dệt là gì, đặc tính chất liệu và các loại vải không dệt phổ biến giúp bạn chọn được sản phẩm phù hợp với nhu cầu. Đừng quên theo dõi website của Inkhautrang.vn để cập nhật những thông tin hữu ích về các loại vải phổ biến trên thị trường nhé!